[ΛΕΥΚΗ ΣΕΛΙΔΑ]
Θ´ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗ ΙΗ´ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΥΝΟΔΟΣ Α´ Π Ρ Α Κ Τ Ι Κ Α ΤΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΗΣ ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΑΝ. ΤΑΣΟΥΛΑ ΑΘΗΝΑ 2020
[ΛΕΥΚΗ ΣΕΛΙΔΑ]
Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α ΜΕΡΟΣ Α΄ I. Απόφαση του Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα για τη σύσταση και συγκρότηση της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. (Συνεδρίαση ΙΖ΄/18.9.2019 της Ολοµέλειας της Βουλής)……………………….....3 ΙΙ. Ανακοίνωση του Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα για τη συγκρότηση της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. (Συνεδρίαση ΙΖ΄/18.9.2019 της Ολοµέλειας της Βουλής)……………………...…..9 ΙΙΙ. Συζήτηση και λήψη απόφασης για τον ορισµό προθεσµίας υποβολής της Έκθεσης της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. (Συνεδρίαση ΙΖ΄/18.9.2019 της Ολοµέλειας της Βουλής)…………………….…..13 IV. Επιστολές του Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα προς τους Προέδρους των Κοινοβουλευτικών Οµάδων για τη σύσταση και συγκρότηση της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. (Συνεδρίαση ΙΖ΄/18.9.2019 της Ολοµέλειας της Βουλής)………………….……..19 V. Επιστολές από τους Προέδρους των Κοινοβουλευτικών Οµάδων προς τον Πρόεδρο της Βουλής κ. Κωνσταντίνο Αν. Τασούλα µε τα ονόµατα των προτεινοµένων για συµµετοχή Βουλευτών στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγµατος. (Συνεδρίαση ΙΖ΄/18.9.2019 της Ολοµέλειας της Βουλής)………………….……..27 VΙ. Οµιλία του Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγµατος. (Συνεδρίαση Α΄/20.9.2019 της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος)....37 VΙΙ. Εκλογή Προεδρείου της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. (Συνεδρίαση Α΄/20.9.2019 της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος)....41 VΙΙΙ. Απόφαση της Βουλής για παράταση της προθεσµίας υποβολής της Έκθεσης της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. (Συνεδρίαση ΛΕ΄/18.10.2019 της Ολοµέλειας της Βουλής)..............................45
ΜΕΡΟΣ Β΄ Ι. Πρακτικά των συνεδριάσεων της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος: Συνεδριάσεις Α΄ - ΙΒ΄..........................................................................................51 1. Εκλογή Προεδρείου o Συνεδρίαση Α΄/20.9.2019………………………………………..……………53 2. Προγραµµατισµός των εργασιών της Επιτροπής o Συνεδρίαση Α΄/20.9.2019……………………………………......……………63 3. Συζήτηση επί της αρχής των αναθεωρητέων διατάξεων o Συνεδρίαση Β΄/25.9.2019…………………………………………..…………69 4. Διάρθρωση ενοτήτων αναθεωρητέων διατάξεων για τη συζήτησή τους στην Επιτροπή o Συνεδρίαση Β΄/25.9.2019……………………………………………………119 5. Συζήτηση κατά ενότητες άρθρων o Συνεδρίαση Γ΄/26.9.2019 Συζήτηση επί της πρώτης θεµατικής ενότητας των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 3, 13, 33 και 59 του Συντάγµατος)........................................................125 o Συνεδρίαση Δ΄/9.10.2019 Συζήτηση επί της δεύτερης θεµατικής ενότητας των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 5, 21, 22 και 25 του Συντάγµατος)........................................................171 o Συνεδρίαση Ε΄/10.9.2019 Συζήτηση επί της τρίτης θεµατικής ενότητας των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 37, 38, 68 και 84 του Συντάγµατος)......................................................217 o Συνεδρίαση ΣΤ΄/16.10.2019 Συζήτηση επί της τέταρτης θεµατικής ενότητας των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 28, 44 και 73 του Συντάγµατος)............................................................241 o Συνεδρίαση Ζ΄/17.10.2019 Συζήτηση επί της πέµπτης θεµατικής ενότητας των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 62 και 86 του Συντάγµατος)..................................................................291 o Συνεδρίαση Η΄/22.10.2019 Συζήτηση επί της έκτης θεµατικής ενότητας των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 96 παράγραφος 5 και 101Α του Συντάγµατος).....................................339
o Συνεδρίαση Θ΄/23.10.2019 Συζήτηση επί της έβδοµης θεµατικής ενότητας των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 101, 102, 112, 113, 114, 115 και 119 του Συντάγµατος)......................375 o Συνεδρίαση Ι΄/24.10.2019 Συζήτηση επί της όγδοης θεµατικής ενότητας των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 32 παρ. 4 και 32 παρ. 5 του Συντάγµατος)...........................................403 o Συνεδρίαση ΙΑ΄/30.10.2019 Συζήτηση επί της ένατης θεµατικής ενότητας των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 54 και 56 του Συντάγµατος)..................................................................453 6. Ψηφοφορία επί των προτάσεων για την Αναθεώρηση του Συντάγµατος o Συνεδρίαση ΙΒ΄/8.11.2019..............................................................................499 ΙΙ. Προτάσεις Κοινοβουλευτικών Οµάδων και µεµονωµένων Βουλευτών για το περιεχόµενο των αναθεωρητέων διατάξεων. o 1η θεµατική ενότητα των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 3, 13, 33 και 59 του Συντάγµατος).............................................................525 o 2η θεµατική ενότητα των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 5, 21, 22 και 25 του Συντάγµατος).............................................................535 o 3η θεµατική ενότητα των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 37, 38, 68 και 84 του Συντάγµατος)...........................................................555 o 4η θεµατική ενότητα των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 28, 44 και 73 του Συντάγµατος).................................................................571 o 5η θεµατική ενότητα των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 62 και 86 του Συντάγµατος).......................................................................585 o 6η θεµατική ενότητα των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 96 παράγραφος 5 και 101Α του Συντάγµατος)..........................................597 o 7η θεµατική ενότητα των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 101, 102, 112, 113, 114, 115 και 119 του Συντάγµατος)...........................611 o 8η θεµατική ενότητα των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 32 παρ. 4 και 32 παρ. 5 του Συντάγµατος)...............................................633 o 9η θεµατική ενότητα των αναθεωρητέων διατάξεων (άρθρα 54 και 56 του Συντάγµατος).......................................................................645 o Για όλες τις θεµατικές ενότητες των αναθεωρητέων διατάξεων.............................657
ΙΙΙ. Εισηγήσεις. Α. Γενικών Εισηγητών και Γενικών Αγορητών Α.1. Εισήγηση του Γενικού Εισηγητή της Πλειοψηφίας, κ. Κωνσταντίνου Τζαβάρα ..............................................................................677 Α.2. Εισήγηση του Γενικού Εισηγητή της Μειοψηφίας, κ. Γεωργίου Κατρούγκαλου ............................................................................741 Α.3. Εισήγηση του Γενικού Αγορητή του Κινήµατος Αλλαγής, κ. Ανδρέα Λοβέρδου .......................................................................................785 Α.4. Εισήγηση του Γενικού Αγορητή του Κοµµουνιστικού Κόµµατος Ελλάδας, κ. Ιωάννη Γκιόκα .............................................................................................817 Α.5. Εισήγηση του Γενικού Αγορητή της Ελληνικής Λύσης - Κυριάκος Βελόπουλος κ. Κωνσταντίνου Χήτα ....................................................................................865 Α.6. Εισήγηση της Γενικής Αγορήτριας του ΜέΡΑ25, κυρίας Αγγελικής Αδαµοπούλου .....................................................................877 Β. Ειδικών Εισηγητών Επί της 1ης θεµατικής ενότητας Β.1. Εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή της Πλειοψηφίας, κ. Θεοδώρου Ρουσόπουλου ……...................................................................931 Β.2. Εισήγηση της Ειδικής Εισηγήτριας της Μειοψηφίας, κυρίας Αθανασίας (Σίας) Αναγνωστοπούλου………………………..……….....939 Επί της 2ης θεµατικής ενότητας Β.3. Εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή της Πλειοψηφίας, κ. Βασιλείου Οικονόµου……………………………………................................945 Β.4. Εισήγηση της Ειδικής Εισηγήτριας της Μειοψηφίας, κυρίας Ευτυχίας (Έφης) Αχτσιόγλου ……………………………………............957 Επί της 3ης θεµατικής ενότητας Β.5. Εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή της Πλειοψηφίας, κ. Γεωργίου Κώτσηρα......................................................................................967 Β.6. Εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή της Μειοψηφίας, κ. Δηµητρίου Τζανακόπουλου…………………………………….......................973 Επί της 4ης θεµατικής ενότητας Β.7. Εισήγηση της Ειδικής Εισηγήτριας της Πλειοψηφίας, κυρίας Ζωής (Ζέττας) Μακρή…………...………………………........................ 981 Β.8. Εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή της Μειοψηφίας, κ. Γεωργίου Παπαηλιού…………………………...……….................................989
Επί της 5ης θεµατικής ενότητας Β.9. Εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή της Πλειοψηφίας, κ. Αθανασίου Πλεύρη………………………………….....................................995 Β.10. Εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή της Μειοψηφίας, κ. Σπυρίδωνος Λάππα................................................................................1001 Επί της 6ης θεµατικής ενότητας Β.11. Εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή της Πλειοψηφίας, κ. Αθανασίου Δαβάκη.................................................................................1009 Β.12. Εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή της Μειοψηφίας, κ. Θεόφιλου Ξανθόπουλου…………...........................................................1015 Επί της 8ης θεµατικής ενότητας Β.13. Εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή της Πλειοψηφίας, κ. Ιωάννη Μπούγα.…………………………………………............................1023 Β.14. Εισήγηση της Ειδικής Εισηγήτριας της Μειοψηφίας, κυρίας Θεοδώρας Τζάκρη……....................................................................1031 Επί της 9ης θεµατικής ενότητας Β.15. Εισήγηση της Ειδικής Εισηγήτριας της Πλειοψηφίας, κυρίας Ζωής Ράπτη…………………...........................................................1037 Β.16. Εισήγηση του Ειδικού Εισηγητή της Μειοψηφίας, κ. Ιωάννη Ραγκούση...................................................................................1045 ΙV. Ανακοίνωση κατάθεσης της Έκθεσης της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. (Συνεδρίαση ΜΕ΄/11.11.2019 της Ολοµέλειας της Βουλής)...........................1053 V. Έκθεση της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος………...…………..1057 VI. Σχέδιο Αναθεώρησης διατάξεων όπως διαµορφώθηκε από την Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγµατος………...…......................................………..1061
ΜΕΡΟΣ Γ΄ Ευρετήριο των πρακτικών των συνεδριάσεων της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. Ι. Ευρετήριο Θεµατικό...........................................................................................1079 ΙΙ. Ευρετήριο Οµιλητών......................................................................................... 1093
ΜΕΡΟΣ Α΄ I. Απόφαση του Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα για τη σύσταση και συγκρότηση της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. II. Ανακοίνωση του Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα για τη συγκρότηση της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. III. Συζήτηση και λήψη απόφασης για τον ορισµό προθεσµίας υποβολής της Έκθεσης της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. IV. Επιστολές του Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα προς τους Προέδρους των Κοινοβουλευτικών Οµάδων. V. Επιστολές από τους Προέδρους των Κοινοβουλευτικών Οµάδων προς τον Πρόεδρο της Βουλής κ. Κωνσταντίνο Αν. Τασούλα. VI. Οµιλία του Προέδρου της Βουλής κ. Κωνσταντίνου Αν. Τασούλα στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγµατος. VII. Εκλογή Προεδρείου της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος. VIII. Παράταση της προθεσµίας υποβολής της Έκθεσης της Επιτροπής Αναθεώρησης του Συντάγµατος.
[ΛΕΥΚΗ ΣΕΛΙΔΑ]
ΑΠΟΦΑΣΗ ΣΥΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
[ΛΕΥΚΗ ΣΕΛΙΔΑ]
� �:::..��·��.:l �c:::. BOYI\H TQN EI\I\HNQN rENIKH t.lEY0YNrH KOINOBOYAEYTIKOY EProY t.lEY0YNrH Elt.lKON MONIMON EnlTPonnN A6.A: 01-063M nPOt .<.NAPTHtH rTHN KOIN060YIIEYTIKH IIIA<l>.<.NEIA npwr: 15314 Api6µ. llltKTI. 8798 Ae�vo, 16 I:tmtµl3piou 2019 0EMA: ruoToori EmTpon()c; Avoecwprioric; Tou ruvTayµaroc; O nPOEt.POr THr BOYAHr TON EMHNON 'Exovroc; un'6411v: 1. TO ap9po 110 TOU LUVTOyµOTO<;, 2. TO ap9po 119 oc ouv0uooµ6 µc To ap9po 31 KOi 29 nap. 5 Tou Kovov1oµou rric; Bou>.()c;. 3. Tr]V an6q>OOI] Tl]<; Bou>.()c;. lTOU U.al3t µE Mo ovoµOOTIKtc; 4'1]q>Oq>opiE<; one; 14 <l>El3pouaplou KOi 14 Mapriou 2019 KOi µE Tl]V onola o,onioTWOE Tl]V OVCIVKI] avaei:wprioric; Tou ruvT6yµoToc; KOi Ka96p101: 1:161K6 nc; avaei:wp11Ttcc; 610T6�c1c;, 4. nc; un' op. 3885, 3886, 3887, 3888, 3889 KOi 3890 cmoro>.tc; µac; npoc; Touc; npotOpouc; TWV Ko1vol3ou>.tuT1Kwv Oµ<iOwv an6 9 rcmcµl3piou 2019, 5. Tl<; tyypaq,cc; unoOti�c,c; Tl]<; K.O. Tl]<; Ntac; tiriµoKparlac;, Tl]<; K.O. TOU ruvaomoµou P1�oorroonK()<; Ap1orcpac;, Tl]<; K.O. Tou K1v()µ0Toc; AMay()c;. rric; K.O. Tou KoµµOUVIOTIKOU K6µµ0TO<; EM60oc;, Tl]<; K.O. EMHNIKH /\YI:.H - KYPIAKOI:. BE/\OnOY/\OI:. KOi Tl]<; K.O. MtPA25, a lT O q> 0 0 i � 0 U µ [, OUVIOTOUµE Emrpom; Avaei:wprioric; TOU ruvrayµaToc;, OlTOTEAOUµEVI] an6 oopovra Tpia (43) µt>.11. y10 va mt�tpyao9EI ro mp1cx6µcvo rwv avaecwprirtwv 010T6�twv, 01 onoitc; txouv Ka9op,o9ti µc OTI6q>aori Tl]<; O>.oµt>.c1ac; rr1c; Bou>.i;c; nou t>.ol3c µc Ouo ovoµaor1Ktc; 4111q,oq>opicc; one; 14 <l>cl3pouapiou KOi 14 MapTiou 2019 KOi ouyKpoTElm1 we; oKo>.ouewc;: 5
AM: Ol-063M Arr6 111v Ko1voJ3ouAcur1Kri Oµa6a 111c; Ntac; t.11µ0Kpariac;: 1. Bo>.ouMKll<; Mavouooc; - Kwv01av1ivoc; 2. ftavvaKou Map,tna (Map1opl')) 3. tial36KrJ<; A8av601oc; 4. ticpµcvr<onou>.oc; Xpl')oroc; 5. Ka>.oy1aw11c; rraupoc; 6. Kapaoµavric; rui,py1oc; 7. Karoaq,66oc; Kwvoravrivoc; 8. Kc>.troric; rraupoc; 9. Kwroripac; rcwpy1oc; 10. Aaµnp6nou>.oc; lwowric; 11. MaKpl') Zwl') (Ztna) 12. MnaKoy1ow11 0to6wpa (Nr6pa) 13. Mnouyac; lwawric; 14. 011Cov6µou Baol>.t1oc; 15. nanaKwcna - na>.,oupa A1Kartpiv11 16. n>.cupric; A0avoo1oc; 17. Pamri zwi; 18. Pouo6nou>.oc; 0c6&.>poc; 19. rru>.1avi611c; Eupmi611c; 20. Tapavri>.11c; Xpl')oro<; 21. T<aJ36pac; Kwv01av1ivo<; 22. Tpay6K11<; lwawric; 23. Y4111Mvr11<; Baoi>.t1oc; - N11C6>.ao<; ATT6 TllV Ko1voJ3ouAtuTIKl1 Oµa6a TOU ruvaamoµou Pl{OOTTOOTIK!l<; Ap10Ttpac;: 24. AvayvWOTOTTOUAOU A9avaoia (l:ia) 25. Axro16y>.ou Euruxia 26. Blroa<; ti11µ1')rp10<; 27. tipayao6KrJc; lwawri<; 28. tipiroa<; 0c66wpo<; 29. KarpouyKa>.oc; rcwpy1oc; 30. AOTTTTac; rnupi6wv 31. ::av96nou>.o<; 0c6q,1Ao<; 32. ::EVOVIOVVOICOTTOUAOU Mapia - E>.i<a (Map1>.l<a) 33. nOTTOrJAIOU rcwpy10<; 34. Pay1Couo11c; lwowric; 35. T<aKprJ eco6wpa 36. T<avaK6TTou>.oc; ti11µ1')rp1oc; Arr6 TllV Ko1voJ3ouAt UTIKl1 Oµa6a TOU K1v11µa1oc; AMayric;: 37. Kaµivric; rcwpy1oc; 38. Aol3tp6oc; Av6ptac; 39. LKOV6a>.i611c; KwvOTOVTivoc; Arr6 111v Ko1voJ3ouAcunKri Oµa6a rou Koµµouv1ar1Koli K6µµaroc; EMal>ac;: 40. rKl6KO<; IWOVVrJ<; 41. tic>.i;c; lwavvri<; 6
A�A: 01-063M Arr6 TflV Ko1vol3ou>.tuTIK'1 Oµal>a EMHNIKH AYrH-KYPIAKOr BEAOnOYAOr: 42. Xrirac; Kwvcnavrivoc; Arr6 TflV Ko1vol3ou>.tuT1Kr') Oµci6a MtPA25: 43. A6aµorro0AOU AyyEAIKll T11 ypaµµaTEIOKfl E�UTH\pETr\ O fl Tfl <; Ermporrric; ea tXEI ., 61Eueuvo11 E161KWV M6v1µwv Emrporrwv, f l 6E TriPflOfl TWV rrpOKTIKWV ea yiVETOI arr6 Tfl 61tueuvor, LTEVOypacpfac; Ka1 np0Kr1Kwv rr,c; Bou>-ric;. Kocvonoiriorr rpocptlo npot6pou·�� BouAI\� rpocptio rtVIKOU rpoµIJ(Jtt� tric;BouAfK rpo11><iou emo,; rpawo,t�,ric;8®AiK rpoi;,,ia Korvopou>.tvr11tWY 0µ66wv Avoqicp6�cvouc; ic.0:1 ovocpcp6µtw( K.K..Sou>.wTf( ftVIK� Aow&wo� Koovol!ou,l,UTT<OU"Epyou A1t\16uvo11 Noµo8cr11<.0U 'Epyou 6ttu6uva� Kocvoi!Ou/.tVTll(ouEAtvxou A1tOOUVOt'j IrtVQ'(p(lql� ltOI OpoKTIKWY A1tv8vV01")AtapKWV Ermpom.:...v Att.U8VVOfl E.0.1tWVM6"'IJl,IJYEnnponWY 61tu&worinA�--�� ""' e""OlllloMiN O nPOE.6POr THr BOYAHr KnNHANTINOr AN. TArOYAAr 7
[ΛΕΥΚΗ ΣΕΛΙΔΑ]
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΑΝ. ΤΑΣΟΥΛΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
[ΛΕΥΚΗ ΣΕΛΙΔΑ]
[Απόσπασμα από τα πρακτικά της IZ’ Συνεδρίασης της Ολομέλειας της Βουλής (Τετάρτη, 18 Σεπτεμβρίου 2019)] [...] ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πριν κληθεί στο Βήμα η κ. Μπακαδήμα, θα μου επιτρέψετε μία μικρή καθυστέρηση. Θα ήθελα να προβώ σε δύο ανακοινώσεις προς το Σώμα, που είναι απαραίτητο να γίνουν προς την Ολομέλεια. Η πρώτη ανακοίνωση έχει ως εξής: Με την υπ’ αριθμόν 15314/ 8798/16-9-2019 απόφαση του Προέδρου της Βουλής συγκροτήθηκε η κατά το άρθρο 119 παράγραφος 8 του Κανονισμού της Βουλής προβλεπόμενη Επιτροπή Αναθεωρήσεως του Συντάγματος. Η σχετική απόφαση έχει ήδη αναρτηθεί στην «Κοινοβουλευτική Διαφάνεια» από τις 16 Σεπτεμβρίου 2019, έχει διανεμηθεί στους συμμετέχοντες Βουλευτές και θα καταχωρισθεί στα Πρακτικά της σημερινής συνεδρίασης. [...] 11
[ΛΕΥΚΗ ΣΕΛΙΔΑ]
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΡΙΣΜΟ ΠΡΟΘΕΣΜΙΑΣ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
[ΛΕΥΚΗ ΣΕΛΙΔΑ]
[Απόσπασμα από τα πρακτικά της IZ’ Συνεδρίασης της Ολομέλειας της Βουλής (Τετάρτη, 18 Σεπτεμβρίου 2019)] [...] ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Σας ενημερώνω, επίσης, όπως ενημέρωσα για το ίδιο θέμα και τη Διάσκεψη των Προέδρων μόλις προηγουμένως που ολοκληρώθηκε η συνεδρίασή της, ότι το Προεδρείο της Επιτροπής για την Αναθεώρηση του Συντάγματος θα είναι -όπως συνηθίζεται- διακομματικό, πρακτική η οποία έχει τηρηθεί σε όλες τις αναθεωρήσεις του Συντάγματος. Ο Πρόεδρος θα προέρχεται από το κόμμα της Πλειοψηφίας, ο Αντιπρόεδρος από τον ΣΥΡΙΖΑ και ο Γραμματέας της Επιτροπής θα προέρχεται από το Κίνημα Αλλαγής. Η επιτροπή η οποία συνεστήθη θα συνεδριάσει την ερχόμενη Παρασκευή 20 Σεπτεμβρίου και ώρα μία μεσημβρινή για να εκλέξει το διακομματικό Προεδρείο και όπως ενημέρωσα και τη Διάσκεψη των Προέδρων, ενημερώνω και εσάς ότι η προθεσμία την οποία θα δώσουμε είναι ενός μηνός, δηλαδή από τις 20 Σεπτεμβρίου έως τις 22 Οκτωβρίου του 2019, διάστημα στο οποίο πρέπει να υποβάλει τη σχετική έκθεση, ώστε να κινηθούν οι περαιτέρω διαδικασίες Αναθεωρήσεως του Συντάγματος. Όπως γνωρίζετε και από το Σύνταγμα και από τον Κανονισμό της Βουλής, η αναθεωρητική διαδικασία πρέπει να ολοκληρωθεί εντός της Α’ Συνόδου αυτής της περιόδου. Διανύουμε ήδη την Α’ Σύνοδο. Συμφωνεί το Σώμα για την προθεσμία του ενός μηνός από την πρώτη συνεδρίαση της επιτροπής μετά την εκλογή του Προεδρείου, αφήνοντας –προφανώς- ένα περιθώριο για την περίπτωση κατά την οποία δεν περατώσει το έργο της να δώσουμε με νέα απόφασή μας νεότερη μικρή προθεσμία για την ολοκλήρωση υποβολής της έκθεσης; ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα τον λόγο. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Ορίστε, κύριε Λοβέρδο, έχετε τον λόγο. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, πρόκειται περί αποφάσεως της Διάσκεψης, σχετικά με την προθεσμία για τη λειτουργία της επιτροπής; ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Είναι απόφαση της Διάσκεψης, η οποία ανακοινώνεται και επικυρώνεται στην Ολομέλεια. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Ωραία. Δεν συμφωνούμε και θέλω να σας θυμίσω την κοινή στάση που είχαμε απέναντι στις βραχείες προθεσμίες, αντιστοίχως, που είχε προκρίνει η Διάσκεψη Προέδρων επί προηγούμενης συνθέσεως της Βουλής, στην προηγούμενη ακριβώς περίοδο. Πράγματι, οι εργασίες αυτής της επιτροπής ποσοτικά είναι λιγότερες, διότι ήταν δεκάδες –ίσως και εκατοντάδες- οι προτεινόμενες τότε από τα κόμματα που είχαν τη σχετική κοινοβουλευτική Πλειοψηφία διατάξεις και τώρα είναι λιγότερες, διότι πρόκειται περί των αποφάσεων που πήρε η Ολομέλεια και έδωσε σε διατάξεις ψήφους εκατόν πενήντα μία και άνω ή εκατόν ογδόντα και άνω. Άρα κατανοώ μια μικρότερη προθεσμία, αλλά με τον έναν μήνα που αρχίζει στις 20, μετά μεσολαβεί Σαββατοκύριακο, δεν θα το προλάβουμε. Θα έλεγα να ήσασταν πιο γενναιόδωροι χρονικά και να δίνατε δύο μήνες στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος. Όπως πολύ σωστά αναφέρατε -άλλωστε είναι αναπαραγωγή συνταγματικών διατάξεων αυτό που λέτε- έχουμε προθεσμία την Α’ Σύνοδο της Βουλής και είμαστε στην αρχή της. Δεν μας πιέζει ο χρόνος. Καταλαβαίνω ότι μέσα στις υπό αναθεώρηση συνταγματικές διατάξεις υπάρχει και αυτή που αφορά στην εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αυτό το καταλαβαίνω. Ίσως οι αλλαγές εκεί με την ευθύνη του ΣΥΡΙΖΑ να είναι θέμα της Πλειοψηφίας και μόνο αυτής της σημερινής Πλειοψηφίας. Εντάξει, όλα είναι κατανοητά, αλλά ο ένας μήνας θεωρώ ότι είναι πολύ βραχύς και σας καλώ να δώσετε μεγαλύτερη προθεσμία. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα τον λόγο. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Ορίστε, κύριε Τζανακόπουλε, έχετε τον λόγο. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Θα είμαι πολύ σύντομος, κύριε Πρόεδρε. Να σας θυμίσω -και να θυμίσω και στο Σώμα- ότι στην προτείνουσα Βουλή η τότε αρχική πρόταση ήταν να λειτουργήσει η Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος για έναν μήνα. Στη συνέχεια, βεβαίως, ακούστηκαν διαφορετικές τοποθετήσεις, διαφο- ρετικές απόψεις. Θέλησαν όλα τα κόμματα να είμαστε πιο γενναιόδωροι σε σχέση με τον χρόνο επεξεργασίας των προτεινόμενων προς αναθεώρηση διατάξεων. Ακριβώς αυτό έπραξε τότε το Προεδρείο της Βουλής, έδωσε δύο μήνες. Αυτή τη στιγμή, βεβαίως, είναι λιγότερες οι διατάξεις τις οποίες πρέπει η επιτροπή να επεξεργαστεί. Όμως, μην ξεχνάτε ότι πλέον δεν έχουμε απλώς προτάσεις διατάξεων προς αναθεώρηση, αλλά –αντίθετα- έχουμε διατάξεις οι οποίες θα πρέπει να τύχουν επεξεργασίας, η οποία στη συνέχεια θα δεσμεύει τους πάντες. Η διατύπωση θα δεσμεύει τους πάντες, όχι απλώς η κατεύθυνση ή ο προσανατολισμός και το γενικό περιεχόμενο, όπως είναι η άποψη που ούτως ή άλλως έχει κατατεθεί από τη δική μας μεριά και αυτό βεβαίως θα έχουμε τον χρόνο να το συζητήσουμε κατά τη διάρκεια της επιτροπής. Με αυτό το δεδομένο, η νομοτεχνική δουλειά η οποία πρέπει να γίνει μέσα στην επιτροπή είναι πολύ πιο πολύπλοκη, πολύ πιο χρονοβόρα και γι’ αυτόν τον λόγο νομίζω ότι θα πρέπει να υπάρξει επέκταση του χρόνου λειτουργίας αυτής επιτροπής στους δύο μήνες. Βεβαίως, δεν ξέρω αν όλα αυτά σχετίζονται με διάφορους τακτικισμούς που θέλει η Κυβέρνηση να μεθοδεύσει σε σχέση με την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, καθώς μαθαίνουμε, διαβάζουμε, ακούμε τοποθετήσεις, σύμφωνα με τις οποίες δεν αλλάζει την άποψή της η Πλειοψηφία σε σχέση με το γεγονός ότι θα προτείνει να εκλέγεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας από το Κοινοβούλιο με απλή πλειοψηφία εκατόν πενήντα ενός Βουλευτών, χωρίς να μεσολαβούν εκλογές, πράγμα το οποίο, κατά τη γνώμη μας, είναι μια καίρια, αν θέλετε, αντιθεσμική πολιτική συμπεριφορά που οδηγεί και σε μια νομική κατάσταση στο εσωτερικό του Συντάγματος που προκαλεί εύλογες ανησυχίες. Σας ευχαριστώ. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Ο κ. Λιβανός έχει ζητήσει τον λόγο από τη Νέα Δημοκρατία. ΣΠΥΡΙΔΩΝ - ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ (ΣΠΗΛΙΟΣ) ΛΙΒΑΝΟΣ: Κατανοητή η τοποθέτηση για μια πιθανή μεγαλύτερη χρονική διάρκεια της επιτροπής. Νομίζω, όμως, ότι η διαδικασία, την οποία περιγράψατε και συζητήσατε στη Διάσκεψη των Προέδρων, θα μπορεί να συντμήσει αυτόν τον χρόνο και σε κάθε περίπτωση, αν δει κανείς ότι χρειάζεται λίγο παραπάνω χρόνος, φαντάζομαι εύλογα θα μπορέσει να συνεχίσει τη λειτουργία της η επιτροπή. Οπότε, νομίζω ότι σε αυτό, αφού υπάρχει και η απόφαση, η δική μας θέση είναι σαφής ότι καλό είναι να τρέξουμε, γιατί η κοινωνία ζητάει ταχύτητα, ο πολιτικός χρόνος έχει συμπιεστεί και άρα, πρέπει να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε. Ως προς αυτό που ακούστηκε, νομίζω ότι ακόμα και στις πιο ήπιες τοποθετήσεις εδώ και ακόμα και στα πιο συναινετικά ζητήματα, όπως αυτό της Αναθεώρησης του Συντάγματος, η πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ θέλει να ανακαλύπτει συνεχώς προσκόμματα και την πυρίτιδα. Η προηγούμενη Βουλή είχε συμφωνήσει ακριβώς ότι πρέπει να αλλάξει αυτή η εργαλειοποίηση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας και να μπορεί απρόσκοπτα να ολοκληρώνεται ο εκλογικός κύκλος. Το είχε επαναλάβει πολλές φορές ο κ. Τσίπρας. Σήμερα ο κ. Τζανακόπουλος ήρθε να μας πει ότι αυτή δεν είναι η καλύτερη διαδικασία. Εν πάση περιπτώσει, νομίζω ότι και πάλι ανατρέχει ο ΣΥΡΙΖΑ και όλα τα στελέχη του στο παρελθόν για να δημιουργούν προβλήματα στη συνέχιση του νομοθετικού έργου, προφανώς της μεγάλης αλλαγής στο Σύνταγμα. Και είναι σαφές ότι όλο αυτό είναι απλά παρελκυστικό, για να μην προχωράνε τα πράγματα και συνεχίζεται η κοινοβουλευτική διαδικασία. Η θέση μας είναι σαφής. Είμαστε υπέρ του ενός μήνα και νομίζω ότι έτσι πρέπει να προχωρήσουμε. 15
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, μια διευκρίνιση επί της άποψης. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Έχει ζητήσει τον λόγο ο κ. Βελόπουλος. ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ (Πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης): Σας ευχαριστώ πολύ. Απ’ ό,τι κατάλαβα, το πρόβλημα είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και συζητάμε εδώ μέσα για το Σύνταγμα και την αναθεώρηση, ένα μείζονος σημασίας ζήτημα, με προσκόμματα. Γιατί δεν λέει η Νέα Δημοκρατία ότι το άγχος της είναι η εκλογή του Προέδρου, για να το συζητήσουμε σοβαρά; Αυτά του κ. Λιβανού περί βιασύνης, ότι το κράτος θέλει βιασύνη και τα λοιπά, από τις 19 Αυγούστου που άνοιξε η Βουλή εγώ δεν έχω δει πολλούς Βουλευτές. Ελάχιστοι είμαστε εδώ μέσα. Άρα, λοιπόν, το πρόβλημα είναι η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας και είναι ανεπίτρεπτο βέβαια και από την Αντιπολίτευση να μπερδεύουν τον θεσμό με την Αναθεώρηση του Συ- ντάγματος. Για τον έναν μήνα που μας δίνετε, κύριε Πρόεδρε, ευλόγως θα έλεγα ότι είναι μικρό το διάστημα. Μην κοροϊδευόμαστε. Δώστε κάτι παραπάνω για να τελειώσει αυτή η ιστορία και να πάμε σε μια κουβέντα σοβαρή για την αναθεώρηση, γιατί με προσκόμματα για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το μόνο που κάνουμε όλοι εδώ μέσα είναι ζημιά στον θεσμό. Όλοι επικαλούνται τον Πρόεδρο και αυτό είναι ντροπή. Η Νέα Δημοκρατία βιάζεται για να πάει στους εκατόν πενήντα έναν –δικαίωμά της-, οι άλλοι δεν θέλουν να πάνε στους εκατόν πενήντα, θέλουν διακόσιους με συνέπεια ουσιαστικά η ίδια η Βουλή να απαξιώνει τον θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας. Είναι ανεπίτρεπτο να παίζουμε με τον θεσμό ένα μικροκομματικό παιχνίδι. Δώστε δέκα, δεκαπέντε ημέρες παραπάνω. Δύο μήνες θέλουν; Δύο μήνες, για να τελειώσει, αν θέλετε, και το προσχηματικόν της ιστορίας. Από την άλλη, με ενημέρωσαν εδώ οι συνάδελφοι ότι δεν ρωτήθηκαν. Ανακοινώθηκε ότι θα είναι ένας μήνας. Δεν ρωτήθηκαν στη Διάσκεψη των Προέδρων ο κ. Βιλιάρδος και ο κ. Αβδελάς. Είπατε ότι «είναι αυτό». Άρα μη λέτε ότι η Διάσκεψη των Προέδρων αποφάσισε. Δεν ρωτήθηκαν. Είπατε αυτό και πέρασε η ιστορία έτσι. Όμως, δεν είναι το ζήτημα αυτό. Είπατε ότι θα δώσετε και μια μικρή επέκταση του χρόνου. Λέω, λοιπόν, ότι αν θέλουμε να γίνουμε σοβαροί στο Κοινοβούλιο, να αφήσουμε τη δικαιοσύνη και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας έξω από τα μικροκομματικά παιχνίδια. Αυτά. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Η σημερινή συζήτηση δεν θα πιαστεί στον χρόνο της συνταγματικής Αναθεώρησης. Το λέω αυτό γιατί βλέπω ότι αρχίσαμε τη συζήτηση επί της συνταγματικής Αναθεώρησης. Στη Διάσκεψη των Προέδρων ετέθη το θέμα. Εξέφρασε επιφυλάξεις ο κ. Κατρούγκαλος επικαλούμενος περίπου όσα είπε ο κ. Λοβέρδος και ο κ. Τζανακόπουλος. Δεν εκφράστηκαν επιφυλάξεις. Άρα θεωρείται ότι η Διάσκεψη των Προέδρων, λόγω του ότι εξέφρασε αντίρρηση ο ΣΥΡΙΖΑ, αποφάσισε κατά πλειοψηφία. ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ (Πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης): Δεν είναι σημαντικό, δεν πειράζει αυτό. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Τώρα, αν θέλετε να μου πείτε ότι δεν εξελήφθη έτσι, είναι μια εισήγηση η οποία ανακοινώνεται και επικυρώνεται από την Ολομέλεια. Προσέξτε λίγο. Πράγματι ο ένας μήνας μπορεί να χρειαστεί να γίνει παραπάνω γι’ αυτό αφήνουμε αυτή την επιφύλαξη. Στο χέρι μας είναι όταν τελειώνουν οι εργασίες της επιτροπής, να μας ζητήσει χρόνο, αν κρίνει ότι χρειάζεται. Η πεπατημένη ακολουθείται και όχι κυβερνητική οδηγία. Ακολουθούμε την πεπατημένη του οίκου μας, δηλαδή της Βουλής. Η προηγούμενη Επιτροπή Αναθεώρησης της προτείνουσας Βουλής είχε να επεξεργαστεί πάνω από εκατόν πενήντα άρθρα συνολικά γιατί μπορεί να συμπίπτουν μερικά άρθρα μεταξύ των κομμάτων, αλλά είχαν άλλο περιεχόμενο. Τώρα έχουμε να επεξεργαστούμε προφανώς οριστικά –γιατί δεν υπάρχει επόμενη φάση, παρά μόνο το νέο Σύνταγμα- σαράντα εννέα άρθρα, εκ των οποίων –λέω στους συναδέλφους που δεν έχουν παρακολουθήσει την αναθεώρηση- στην πραγματικότητα είναι τριάντα εννιά γιατί τα δέκα από αυτά αφορούν καταργήσεις μεταβατικών διατάξεων του Συντάγματος τους 1975. Κρίθηκε, λοιπόν, με βάση και την πεπατημένη πρακτική του παρελθόντος –και του απωτέρου και του αμέσου- ότι ένας μήνας μπορεί να φτάσει. Βάλαμε όμως –στην περίπτωση που αυτό δεν αρκεί- και την επιφύλαξη ότι μπορεί η επιτροπή να ζητήσει να πάρει μία παράταση. Άρα για να το κλείνουμε και να προχωρήσουμε στην επόμενη ανακοίνωση, αυτό αποφασίσαμε στη Διάσκεψη των Προέδρων με τις επιφυλάξεις που επισημάνθηκαν, αυτό ζητώ να επικυρώσει η Ολομέλεια, αντιλαμβανόμενος τις επιφυλάξεις που διατυπώνονται. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΦΙΛΗΣ: Κύριε Πρόεδρε, παρακαλώ τον λόγο. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Τον λόγο έχει ο κ. Παφίλης. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να πω κάτι, όταν τελειώσουν οι άλλοι συνάδελφοι. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Εντάξει, κύριε Λοβέρδο. Κύριε Παφίλη, έχετε τον λόγο. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΦΙΛΗΣ: Λέτε, βεβαίως, ότι μπορεί να δοθεί μία παράταση. Για να μη γίνεται όλη αυτή η αντιπαράθεση, να αποφασίσουμε δίμηνο και να λήξει. Νομίζω ότι πρακτικά δεν εμποδίζει τίποτα. Υπάρχουν ενστάσεις. Ένας μήνας είναι όντως λίγος. Θα φανεί αυτό από την ίδια την πράξη. Αντί, λοιπόν, να φτάσουμε στο σημείο να δοθεί παράταση, θα μπορούσαμε τώρα να ορίσουμε δύο μήνες. Δεν καταλαβαίνω τι αντιρρήσεις μπορεί να υπάρχουν. Αν τελειώσουν πιο πριν, ας τελειώσουν πιο πριν. Πρακτικά το λέμε για να μη γίνεται αντιπαράθεση σε θέματα που μπορούν να λυθούν άνετα. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, μία διευκρίνιση για τα Πρακτικά. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Κύριε Τζανακόπουλε, έχετε τον λόγο. Ο εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας είπε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αλλάζει θέση σε σχέση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την πολιτική τοποθέτηση ότι δεν πρέπει να διακόπτεται ο πολιτικός και ο κοινοβουλευτικός κύκλος εξαιτίας της μη εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Δεν υπάρχει τέτοια τοποθέτηση από τη δική μου μεριά. Αυτό που είπα είναι ότι είναι πολύ διαφορετικό να προσπαθούμε να βρούμε μια συναινετική λύση ως Κοινοβούλιο για να μπορέσει να εκλεγεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χωρίς τη μεσολάβηση εκλογών και εντελώς διαφορετικό πράγμα να αποφασίζει και να διατάζει η Συμπολίτευση με εκατόν πενήντα μία ψήφους να ορίζει Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Αυτά για να βάζουμε τα πράγματα στη θέση τους και να ξέρουμε για τι πράγμα μιλάμε. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Κύριε Λοβέρδο, έχετε τον λόγο. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Πραγματικά απορώ με την τοποθέτηση του κ. Τζανακόπουλου. Ασίστ έδωσε στη Νέα Δημοκρατία. Ούτε ο Σπανούλης να ήταν! Της έδωσε ασίστ να τα κάνει όλα μόνη της και τώρα διαμαρτύρεται που θα τα κάνει; Νομίζω ότι αυτό δεν είναι σωστό. Εάν κάποιος έχει την ευθύνη για την εξουσιοδότηση εν λευκώ που έδωσε στη Νέα Δημοκρατία, θα την υποστεί. Αυτό υφιστάμεθα τώρα, αλλά το υφιστάμεθα και όλοι μαζί. Δεν το υφίσταται μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ, γιατί εμείς λέγαμε «μην το ψηφίσετε». Κι εμείς συμφωνούμε με την αλλαγή του συγκεκριμένου άρθρου, πλην όμως, μη δώσετε με την ψήφο σας στην επόμενη Βουλή στο πρώτο κόμμα -που μπορεί να μην είστε εσείς και να είναι άλλο- τη δυνατότητα να τα κάνει όλα μόνο του. Ήθελα, όμως, να πάρω τον λόγο για κάποιο άλλο θέμα. Κύριε Πρόεδρε, ορίσατε και την ημέρα και την ώρα. Καλά ως προς την ημέρα, αλλά την ώρα θα την αλλάξετε. Υποβάλλουμε αίτημα ως πολιτική παράταξη να αλλάξετε την ώρα και να την πάτε προς το απόγευμα. Αυτό δεν είναι ανάγκη να το πούμε στην Ολομέλεια. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Υπάρχουν δεσμεύσεις. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Υπάρχουν δεσμεύσεις. Μας το ανακοινώσατε ξαφνικά. Συνεννοηθείτε και με τα κόμματα να πάμε λίγο πιο αργά το απόγευμα. 16
ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Ορίσαμε την ώρα στις 13.00’ επειδή προηγείται η ενημέρωση από τον Φινλανδό Πρέσβη για το εξάμηνο της Φινλανδικής Προεδρίας και πολλά μέλη της Επιτροπής Συντάγματος είναι στην Επιτροπή Ευρωπαϊκών και Εξωτερικών. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Επειδή κι εμείς είμαστε στις Επιτροπές Ευρωπαϊκών και Εξωτερικών, αλλά κι εμείς είμαστε πολιτικό κόμμα και έχουμε και τον δικό μας προγραμματισμό, σας ζητάμε να το κάνετε στις 17.00’ το απόγευμα ή τη Δευτέρα. Σας παρακαλώ να συνεννοούμαστε. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Έχετε το προνόμιο του Βουλευτού Β’ Περιφέρειας Αθηνών και τώρα του Βορείου Τομέα, αλλά μην ξεχνάτε ότι η Παρασκευή είναι επισφαλής ημέρα για πολλούς συναδέλφους από την ελληνική περιφέρεια. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Ωραία. Πάμε τη Δευτέρα τότε. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Όχι, όχι. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Γιατί όχι; Να συνεννοηθούμε. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Όχι, όχι. Γι’ αυτό το βάλαμε στις 13.00’ η ώρα, ώστε να ικανοποιηθεί και η μη σύμπτωση με την ανακοίνωση της Φινλανδικής Προεδρίας του Φιλανδού Πρέσβη, αλλά να ικανοποιηθούν και οι συνάδελφοι εξ επαρχίας. Επίσης, επειδή είπαν ότι μεσολαβεί το Σαββατοκύριακο, ο χρόνος του μήνα μετράει από εβδομάδα, δεν μετράει από την Παρασκευή. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Μετράει από εβδομάδα, αλλά ένα πολιτικό κόμμα σάς λέει ότι σας ζητάει αλλαγή της ώρας και σας θυμίζει ότι δύο μήνες και παραπάνω, που κάναμε συνεδριάσεις ως προτείνουσα Βουλή, συνεννοούμασταν και για τις ώρες και για τις ημέρες. Τώρα ήταν μια ανακοίνωση ημέρας, χωρίς να έχετε συνεννοηθεί μαζί μας. Σας ζητάμε να αλλάξετε την ώρα, να την πάτε πιο αργά. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Δεν μπορούμε να την αλλάξουμε, κύριε Λοβέρδο, τώρα, γιατί η συνεννόηση έγινε πριν, στη Διάσκεψη των Προέδρων και δεν ηγέρθησαν αντιρρήσεις. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Μα, είναι θέμα της Ολομέλειας, δεν είναι της Διάσκεψης. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Εντάξει, αλλά έρχεται εισήγηση η οποία εμπεριέχει την έννοια της συνεννόησης που ζητήσατε. Έχει προηγηθεί η συνεννόηση. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Μα, είστε επίμονος για ένα θέμα ώρας. Τώρα είναι δυνατόν να κάνουμε αυτή τη συζήτηση στην Ολομέλεια; Να το πάτε στις 17.00’ το απόγευμα. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Κι εσείς είστε επίμονος. Είμαστε και οι δύο επίμονοι. Δεν είμαι μόνο εγώ. Να είστε δίκαιος. Όμως, θέλω να σας πω κάτι για τον έναν μήνα. Βάσει του Συντάγματος, κύριε Παφίλη, η διαδικασία μετά την πρόταση της επιτροπής αυτής δεν είναι με απόσταση ενός μηνός ανάμεσα στις δύο ψηφοφορίες, αλλά είναι μία και τέρμα. Επειδή, όμως, πρόκειται περί Αναθεωρήσεως του Συντάγματος πλέον και όχι προτάσεως, όπως ήταν στην προηγούμενη Βουλή, προφανώς δεν θα γίνει συζήτηση στη μία μόνο συνεδρίαση της ψηφοφορίας. Χρειαζόμαστε και έναν εύλογο χρόνο συζητήσεων, πέραν της ημέρας της ψηφοφορίας. Γι’ αυτό προνοούμε -χωρίς να προεξοφλούμε- και βάζουμε τον μήνα, γιατί χρειαζόμαστε και χρόνο για τις όποιες συνεδριάσεις κρίνουμε -και θα κρίνουμε όλοι μαζί- της Ολομέλειας που θα αχθούν σε μία τελική ψηφοφορία, ώστε να αποκτήσει η χώρα την τέταρτη Αναθεώρηση μετά τη Μεταπολίτευση. Οπότε, ας ξεκινήσουμε με τον καλό οιωνό ότι μπορεί να υπάρξει πυκνή και εμπεριστατωμένη συζήτηση εντός μηνός, χωρίς να αποποιούμαστε την επιφύλαξη που βάλαμε για μία παράταση. Άρα δέχεται το Σώμα την απόφαση για έναν μήνα με το ενδεχόμενο μικρής προθεσμίας, εφόσον η επιτροπή το ζητήσει; ΠΟΛΛΟΙ ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ: Δεκτή, δεκτή. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΖΑΝΑΚΟΠΟΥΛΟΣ: Όχι. ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Όχι. ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Κωνσταντίνος Τασούλας): Συνεπώς το Σώμα δέχεται την απόφαση κατά πλειοψηφία. [...] 17
RkJQdWJsaXNoZXIy MjYz